رموز شهود شطرنجی
چگونه حس شطرنجی خود را تقویت کنیم؟
SECRETS OF CHESS INTUITION
Alexander Beliavsky & Adrian Mikhalchishin
شهود محور اصلی همهی تصمیم گیریها در شطرنج است و درک نقشی که شهود ایفا میکند برای بهبود بازی شطرنجباز حیاتی است. بازیکنانی که تلاش میکنند هر ادامهای را تا به آخر محاسبه کنند، غالبا در پیچیدگیهای واریانتها سردرگم میشوند ، در حالی که بازیکنانی که شهودشان را بهکار میگیرند زمان و انرژی خود را میتوانند برای لحظات کلیدی بازی ذخیره سازند.
این نخستین کتابی است که دربارهی نقش شهود در شطرنج نوشته شده است و برای شما شرح میدهد چگونه شهود خود را بهکار گیرید . همچنین راهنمایی است برای تشخیص میان پوزیسیونهایی که بازیکن باید سخت به شهودش اتکا کند و پوزیسیونهایی که بازیکن باید به محاسبه و بررسی روی آورد .
مولفان کتاب، هردو بازیکنان و نویسندگان سطح بالایی هستند که مثالهایی از بازیهای مدرن و همچنین کلاسیک را در این کتاب گرد آوردهاند . با تاکیدی خاص بر بازیکنانی که شهود آنها افسانهای بوده است . برای مثال میخاییل تال . مولفان توجهی خاص به نقش قربانیهای شهودی سوار، چه برای حمله، چه برای دفاع یا اهداف پوزیسیونی کردهاند .
الکساندر بلیافسکی استاد بزرگ مشهور از اکراین است که در حال حاضر برای اسلوونی بازی میکند. او در سال 1973 قهرمان جوانان جهان شد و به مدت بیست سال یکی از بازیکنان برتر جهان بوده است . بازی او با آمادگی تئوریک عالی و روحیهی جنگندگی و سبکی محکم شناخته شده است.
آدریان میخالچیشین نیز استاد دیگری از اکراین است که ساکن اسلوونی است. او نویسنده و پژوهشگری مشهور است که دربارهی شروع بازی، وسط بازی، آخر بازی کتابهای ارزشمندی نوشته است.
درسنامه مربیان شطرنج
طرح درس تمرینهای قدم به قدم گام 1
سیستم آموزش گام به گام روشی است که رسما مورد تایید فدراسیون شطرنج هلند است. روشی که به صورت آکادمیک در بیشتر مدارس و باشگاههای شطرنج هلند و بلژیک مورد استفاده قرار میگیرد. این دورهی آموزشی شامل شش کتاب کار است. برای هر گام سه یا چهار کتاب تمرین و همچنین یک کتاب درسنامه برای مربیان و آموزگاران درنظر گرفته شده است. درسنامه گام 1 برای والدین نیز مناسب است.
این روش با توجه به جنبههای روانشناختی، بازی شطرنج را به شیوهای ساده و قابل درک برای استفاده عموم (بازیکنان با استعداد شش سال به بالا) آموزش میدهد و از مشکلاتی که در سایر روشها کودکان با آن مواجه هستند، بهدور است. همچنین این روش تمام قواعد و مهارتهای لازم را که برای تبدیلشدن به یک بازیکن باشگاهی ضروری است آموزش میدهد و موانعی را که باعث میشود تا بازیکنان پایینتر از سطح واقعی خود بازی کنند از میان برمیدارد.
مسابقات بزرگ در تاریخ شطرنج جلد سوم
جلد سوم
از مسکو 1973 تا المپیاد دوبی 1986
جلد سوم با چهل و یکمین دورهی مسابقات قهرمانی شوروی در مسکو ۱۹۷۳ آغاز شده است، جایی که در آن بوریس اسپاسکی اثبات کرد که بهرغم شکست در رویارویی قهرمانی جهان، کماکان در میان چند شطرنجباز برتر جهان جای دارد. در فصلهای بعدی کتاب شاهد به اوج رسیدن کارپوف، کسب مقام قهرمانی جهان و فتح پیاپی مهمترین مسابقات آن دوره توسط او هستیم. همزمان، کورچنوی در سال ۱۹۷۶ به غرب میگریزد. پیامد این زلزله شطرنجی - سیاسی، بایکوت کامل او توسط شطرنجبازان شوروی است. با این حال کورچنوی موفق میشود مسابقات نامزدی قهرمانی جهان را در دو دورة پیاپی فتح کند و رودرروی کارپوف قرار گیرد. جلد سوم در خصوص این دورهی جذاب و پرهیاهوی تاریخ شطرنج در فاصلهی سالهای ۱۹۷۳ تا ۱۹۸۶ است، برههای که «سیاست» نیز نقشی پررنگ بر وقایع دنیای شطرنج داشت.
در این جلد بازیهایی از کارپوف، کورچنوی، اسپاسکی، تال، پتروسیان، اسمیسلوف، پولوگایفسکی، پورتیش، هوبنر، مکینگ، تیمان، لارسن، گلر، آندرسون، لوبویهویچ، بلیافسکی و... سرانجام گری کاسپاروف را مشاهده خواهید کرد! از اوایل دهة ۱۹۸۰ میلادی، کاسپاروف خود را به مرور به عنوان اصلیترین مدعی کسب تاج و تخت قهرمانی جهان مطرح میکند. او در همان اولین تلاش در مسیر دستیابی به عنوان قهرمانی جهان، مسابقات نامزدی را فتح کرد، اما نخستین مصاف او با کارپوف در رویارویی دوجانبة قهرمانی جهان ناتمام باقی ماند...
گامی نو در شطرنج
اين کتاب به کوشش خانمها نينا همتيزاده و مونا سعيدپور براي يادگيري آسان شطرنجآموزان عزيز تأليف و گردآوري شده است. موضوعات ارائه شده در مجموعه ي پيشِ رو کاملاً کاربردي ميباشند و تمرينات طراحي شده بهگونهاي مؤثر، مهارت و تسلط را باعث ميگردند. مطالعه اين کتاب براي سطوح آمادگي و مقدماتي بسيار آموزنده است، همچنين شطرنجبازان و علاقهمندان به شطرنج در سطوح بالاتر ميتوانند براي تثبيت آگاهيها و بالابردن سرعتعمل خود از مطالب مطرحشده بهره گيرند.
نظرات تني چند از کارشناسان و اساتيد شطرنج کشور از جمله جناب آقاي ابوالقاسم نجيب و بازنگري دقيق دستاندرکاران به ارتقا کيفيت ويرايش دوم اين کتاب افزوده است.
کایسا الهه شطرنج
منظومهای درباره پیدایش شطرنج
سر ویلیامز جونز
صاحب نظریه زبانهای هندو ــ اروپایی
دربارهی منشاء پیدایش شطرنج نظریات گوناگونی مطرح شده است که برخی از پژوهشگران مبدأ پیدایش شطرنج را به ایران و برخی دیگر آن را به هند، چین و یا سایر کشورها نسبت میدهند. ارزش منظومهی «کایسا یا بازی شطرنج» اثر سِر ویلیام جونز (صاحب نظریه زبانهای هندو-اروپایی) به خاطر بخشیدن بُعدِ «اسطورهای» به پیدایش بازی شطرنج است. مارس (ایزد جنگ) عاشق کایسا میشود و برای به دست آوردن دل او دست به دامن «یوفرون» برادر ونوس (ایزدبانوی عشق) میشود؛ یوفرون زادهی تخیل ویلیام جونز است، چنین شخصیتی در اسطورههای روم و یونان وجود ندارد. یوفرون بازی شطرنج را ابداع میکند و مارس آن را به کایسا اهدا کرده و دل او را به دست میآورد.
واژهی کایسا در ادبیات شطرنج گذشته و حتی امروز نیز کاربرد دارد. منظومهی کایسا در مقدمهی ترجمهی انگلیسی کتاب فیلیدور از زبان فرانسه قرار میگیرد. گَری کاسپاروف اسطورهی بلندآوازهی تاریخ شطرنج جهان از آن در کتاب پیشینیان بزرگ من نام برده است. کاسپاروف از کایسا به عنوان خوششانس بودن در وضعیتهای مبهم همانند قربانیها نام بُرده است: «کایسا همراه من بود». واریانت «کایسا بریتانیا» نیز که توسط فرگوس دانیهو ابداع شده، از نام الههی شطرنج بهره برده است. به عنوان مثالی دیگر، نخستین برنامهی رایانهای که قهرمان مسابقات کامپیوترهای جهان در سال 1974 شد، کایسا نام داشت.
شصت شاهکار آخربازی کاپابلانکا
CAPABLANCA'S BEST CHESS ENDING
خوزه رائول کاپابلانکا (1888 - 1942) سومين قهرمان تاريخ شطرنج جهان و ملقب به ماشين شطرنج است. او در سال 1921 بر بيستوهفت سال سلطهی امانوئل لاسکر بر بام شطرنج جهان پايان داد و شش سال قهرمان جهان باقي ماند.
استعدادِ ذاتی، شهـود مثالزدنـی، درک پوزيسيونـی فوقالعاده و مهارت بینظير در آخربازی، نابغهی کوبايی را به يکی از بزرگترين شطرنجبازان تاريخ تبديل کرده است.
کتابی که در دست داريد از آثار نويسندهی نام آشنا ايروينگ چرنف است که قدرت و نبوغ کاپابلانکا را در آخربازی شطرنج نمايان میکند.
بسياری از شاخههای آناليزشده توسط نويسنده در حد امکان و با استفاده از انجينهای Stockfish 11 و Stockfish 14 بررسی و تحليل شدهاند تا خواننده بتواند با خيالی آسوده به شاخههای تحليلشده استناد کند.
مطالعهی اين کتاب علاوه بر بالابردن مهارت در آخربازی، درک کلی و عمومی شما را نيز ارتقا خواهد داد.
در اهميت مرحلهی آخربازی همين بس که کاپابلانکا اعتقاد دارد: براي پيشرفت در شطرنج در وهلهی اول بايد آخربازی را مطالعه کرد.
ساختارهای پیادهای برنده
Winning Pawn Structures
فیلیدور متفکر و شطرنجباز بزرگ قرن هجدهم گفته است: «پیادهها روح شطرنج هستند.» این جمله در تئوری امروز مصداق بیشتری یافته است.
در این کتاب نکات مهم راجع به ساختارهای پیادهای و اهمیت آنها در شکلدهی و اجرای طرحها بهخوبی بیان گشته است. مؤلف سعی کرده است که یک تصور امروزی و درک عمیق را در خواننده ایجاد کند و هر شطرنجبازی میداند که این درک صحیح چه نتایج مثبتی در کسب برتریهای گوناگون خواهد داشت.
ساختار پیادهای یکی از مواردی است که کامپیوتر قادر به ارزیابی و سازماندهی صحیح آن نیست. پس خواندن این کتاب در نتایج بازیهای شما مقابل این غول سیلیکونی تأثیر شگرفی خواهد داشت.
الکساندر بابورین که خود از اساتید بزرگ و با تجربه است، بسیاری از تورنومنتهای بینالمللی را فتح کرده است. او هماکنون در ایرلند زندگی میکند و به آموزش شطرنج مشغول است. خواندن این کتاب به تمام بازیکنان متوسط، باشگاهی و حتی اساتید توصیه میشود.